Η φυλή σκύλων Κόλεϊ προέρχεται από τις ορεινές περιοχές της Σκωτίας, αλλά εκτρέφεται επίσης στην Βόρεια Αγγλία, καθώς και στις πεδινές περιοχές της Σκωτίας. Οι άνθρωποι τον χρησιμοποιούν κυρίως ως σκύλο βοσκής. Είναι ένας έξυπνος και ευαίσθητος σκύλος, γνωστός για το θάρρος, την τόλμη του και για τις απίστευτες ικανότητες που διαθέτει να προβλέπει τις ανάγκες του ιδιοκτήτη του. Τα χαρακτηριστικά αυτά τον καθιστούν έναν άριστο οικογενειακό σύντροφο.
Οι περισσότεροι άνθρωποι είναι εξοικειωμένοι, γνωρίζουν και έχουν αγαπήσει τον συγκεκριμένο σκύλο μέσα από την τηλεοπτική σειρά ‘Λάση’. Ο χαρακτήρας και η συμπεριφορά του τηλεοπτικού κόλεϊ δεν απέχει πολύ από την πραγματικότητα. Το κόλεϊ είναι ένας εξαιρετικά ευφυής σκύλος και διαθέτει την ικανότητα να διαισθάνεται πότε κάτι πάει λάθος. Υπάρχουν επίσης αληθινές ιστορίες για αυτή την φυλή σκύλων, οι οποίες αφορούν στη διάσωση ανθρώπων και ζώων.
Ανήκει στις φυλές σκύλων μεσαίου μεγέθους. Η εκπαίδευση του είναι αρκετά εύκολη, αφού συνηθίζει να είναι υπάκουος, αφοσιωμένος, προστατευτικός με την οικογένεια του, καθώς και φιλικός με τους ανθρώπους που δεν ανήκουν σε αυτήν. Η παιχνιδιάρικη και αξιολάτρευτη φύση του τον κάνει επίσης εξαιρετικό σύντροφο για τα παιδιά.
Ωστόσο, ένα κόλεϊ παρά την φιλική και καλοπροαίρετη φύση του συχνά παρουσιάζει δυσπιστία και είναι επιφυλακτικός με τους ξένους, κυρίως όταν αυτοί πλησιάσουν τα παιδιά της οικογένειας του, κάτι που τον καθιστά άριστο φύλακα του σπιτιού. Μπορεί να γαυγίσει, αλλά δεν γίνεται επιθετικός.
Ο όμορφος αυτός σκύλος διαθέτει δυο ποικιλίες τριχώματος, ένα φουντωτό και πλούσιο τρίχωμα ( γνωστό ως ποικιλία rough) και ένα κοντό τρίχωμα ( γνωστό ως ποικιλία smooth). Η ‘Λάση’ ήταν ένα rough collie.
Σήμερα, η φυλή σκύλων κόλεϊ προορίζεται περισσότερο για οικογενειακός σύντροφος παρά για σκύλος του αγρού. Προσαρμόζεται πολύ εύκολα σε μεγάλη ποικιλία σπιτιών και περιβάλλοντος, με μόνη προϋπόθεση να ασκείται καθημερινά όσο χρειάζεται. Αγαπά να βρίσκεται και να χαλαρώνει δίπλα στους ανθρώπους του μέσα στο σπίτι, καθώς και να παίζει και να τρέχει με τα παιδιά.
Τα ένστικτα της συγκεκριμένης φυλής, ως σκύλος βοσκής, είναι πολύ δυνατά και για αυτόν τον λόγο δεν είναι ασυνήθιστο για ένα κόλεϊ να ηγείται και να προστατεύει τα παιδιά και τα υπόλοιπα κατοικίδια ζώα του σπιτιού, καθώς και να κυνηγάει αυτοκίνητα και να γαυγίζει.
Εκτός από την ικανότητα του για βοσκή, υπερέχει επίσης ως σκύλος θεραπείας και μπορεί να ξεχωρίσει στα αθλήματα σκύλων, όπως είναι η υπακοή, η ευκινησία και οι δοκιμασίες βοσκής.
Μετά από την τηλεοπτική ταινία ‘Λάση’ η δημοτικότητα της συγκεκριμένης φυλής ‘εκτοξεύτηκε’ στα ύψη και αυξήθηκε η ζήτηση της, από τους ανθρώπους που τα επέλεγαν για σκύλους συντροφιάς. Αυτό φυσικά έχει ως αποτέλεσμα τα κόλεϊ να παρουσιάζουν σοβαρά προβλήματα υγείας και κακής συμπεριφοράς, εξαιτίας των αιμομιξιών για τις αυξημένες ανάγκες εκτροφής. Χρειάζεται έρευνα και ιδιαίτερη προσοχή κατά την επιλογή αγοράς ή υιοθεσίας.
Μέγεθος Κόλεϊ
Ύψος αρσενικών: 60cm έως 66 cm
Ύψος θηλυκών: 55cm έως 60 cm
Βάρος : 22kg έως 31kg
Διάρκεια ζωής: 10 έως 14 χρόνια
Χαρακτήρας –Συμπεριφορά Κόλεϊ
Ένα σωστά αναθρεμμένο κόλεϊ είναι γλυκό, φιλικό και ευγενικό. Είναι κατάλληλος σύντροφος για όλη την οικογένεια, καθώς αγαπάει να βρίσκεται συνεχώς γύρω από τους ανθρώπους του, να περνάει χρόνο μαζί τους και να παίρνει μέρος σε όλες τις οικογενειακές δραστηριότητες. Αγαπάει πολύ τα παιδιά και λατρεύει να παίζει μαζί τους. Επίσης, χάρη στα ισχυρά του ένστικτα ως σκύλος βοσκής είναι προστατευτικός με αυτά.
Η τελειότητα του χαρακτήρα ενός κόλεϊ ολοκληρώνεται με την απίστευτη νοημοσύνη που διαθέτει, καθώς και με την δυνατή αφοσίωση που συνηθίζει να δείχνει στους ανθρώπους του. Η εκπαίδευση σκύλων είναι εύκολη υπόθεση για αυτόν, μαθαίνει πολύ γρήγορα χάρη στην ευφυΐα του.
Το ταπεραμέντο του επηρεάζεται από διάφορους παράγοντες συμπεριλαμβανομένης της κληρονομικότητας, της εκπαίδευσης και της κοινωνικοποίησης. Τα κουτάβια με συμπαθητικό ταπεραμέντο είναι εύθυμα, παιχνιδιάρικα και πρόθυμα να πλησιάσουν τους ανθρώπους. Προτιμήστε αυτά.
Υγεία:
Η φυλή αυτή είναι γενικά υγιής, αλλά όπως και άλλες φυλές, είναι επιρρεπής σε ορισμένες συνθήκες υγιεινής. Αυτό δεν σημαίνει ότι όλα τα Collie θα κληρονομήσουν κάποιες ή όλες τις ασθένειες της. Καλό θα ήταν όμως να τις γνωρίζετε.
Δυσπλασία Ισχίων: Αποτελεί μια κληρονομική ασθένεια στην οποία το μηριαίο οστό δεν ταιριάζει ακριβώς με την ένωση των ισχύων. Μερικά σκυλιά παρουσιάζουν τον πόνο και την χωλότητα σε ένα ή και στα δύο οπίσθια πόδια, αλλά δεν μπορείτε να παρατηρήσετε σημάδια δυσφορίας σε ένα σκυλί με δυσπλασία ισχίων. Με την πάροδο του χρόνου η αρθρίτιδα μπορεί να αναπτυχθεί.
Αλλεργίες: Οι αλλεργίες είναι μια κοινή ασθένεια στα σκυλιά. Μια από αυτές είναι η αλλεργία στα τρόφιμα, η οποία αντιμετωπίζεται με την εξάλειψη ορισμένων τροφών από την διατροφή του σκύλου.
Εξίσου συχνές είναι και οι αλλεργίες επαφών, οι οποίες προκαλούνται από την επαφή με μια συγκεκριμένη ουσία όπως το υλικό κρεβατιών και στρωμάτων, τις σκόνες ψύλλων, τα σαμπουάν σκύλων και άλλες χημικές ουσίες.
Τέλος έχουμε και τις εισπνευστικές αλλεργίες, οι οποίες προκαλούνται από τα αερομεταφερόμενα αλλεργιογόνα όπως την γύρη, την σκόνη και το ωίδιο. Οι μολύνσεις αυτιών είναι μια κοινή παρενέργεια των εισπνευστικών αλλεργιών.
Η θεραπεία ποικίλει ανάλογα με την αιτία και αυτή μπορεί να συμπεριλαμβάνει διαιτητικούς περιορισμούς, φάρμακα και αλλαγές στο περιβάλλον του σκύλου.
Progressive Retinal Atrophy(PRA): Ανήκει στην οικογένεια ασθενειών των ματιών που βλάπτει τον αμφιβληστροειδή. Στα αρχικά της στάδια η ασθένεια αυτή επηρεάζει τα σκυλιά με μερική τύφλωση την νύχτα, δηλαδή δεν μπορούν να δουν καλά στο σκοτάδι. Καθώς το PRA προχωρεί χάνουν την ικανότητα όρασης ακόμα και κατά την διάρκεια της μέρας. Πολλά όμως από τα σκυλιά προσαρμόζονται καλά παρόλη την περιορισμένη ή χαμένη όραση τους, εφόσον όμως τα περίχωρα τους παραμένουν τα ίδια.
Εκπαίδευση και Φροντίδα Κόλεϊ
Ένα κόλεϊ ζει εξίσου άνετα στην πόλη ή στην επαρχία, με προϋπόθεση ότι του παρέχεται η κατάλληλη άσκηση που έχει ανάγκη για να διατηρεί την σωματική και πνευματική του ευεξία. Ένας απλός ολιγόλεπτος περίπατος και το παιχνίδι στην αυλή είναι αρκετά για τον συγκεκριμένο σκύλο. Προτιμά επίσης, να βρίσκεται συνεχώς με την οικογένεια του και για αυτόν τον λόγο δεν του ταιριάζει ο τρόπος ζωής στην αυλή.
Δεν του αρέσει να μένει μόνος του για μεγάλα χρονικά διαστήματα και οδηγείται σε υπερβολικό γαύγισμα, όταν είναι δυσαρεστημένος ή πλήττει. Η κακή συνήθεια του γαυγίσματος μπορεί να αποφευχθεί με την κατάλληλη εκπαίδευση σκύλων στην υπακοή, καθώς και με την ένταξη του στις καθημερινές δραστηριότητες της οικογένειας για να μην μένει μόνος του.
Χάρη στην ευφυΐα του, η εκπαίδευση ενός κόλεϊ είναι συνήθως εύκολη. Οι εκπαιδευτές σκύλων τονίζουν, ότι η εκπαίδευση των κουταβιών πρέπει να ξεκινήσει από τους πρώτους μήνες της ζωής τους. Η μέθοδος που συνιστούν είναι η μεικτή εκπαίδευση. Το είδος αυτό εκπαίδευσης περιλαμβάνει την επιβράβευση του σκύλου μας με λιχουδιές και επαίνους, αλλά και την διόρθωση, όταν αυτός δεν συμμορφώνεται.
Η βασική εκπαίδευση υπακοής θα βοηθήσει το κουτάβι να κατανοήσει, ότι εσείς είστε ο αρχηγός της αγέλης και θα πρέπει να σας σέβεται και να σας υπακούει. Επίσης βοηθάει στο να κατανοήσει τι ακριβώς ζητάτε από εκείνο και ποιοι είναι οι κανόνες και τα όρια που πρέπει να ακολουθήσει.
Όσον αφορά επίσης στην εκπαίδευση σκύλων , οι εκπαιδευτές συνιστούν την χρήση του crate κλουβιού. Δεν του αρέσει να μένει μόνος του, έτσι με το κλουβί αυτό θα παραμείνει ασφαλής και ήρεμος και θα αποτρέψει την καταστροφή των αντικειμένων και επίπλων στο σπίτι σας, όσο εσείς απουσιάζετε.
Όσον αφορά στην κοινωνικοποίηση σκύλων, θα πρέπει να έρχεται σε επαφή ήδη από τους πρώτους μήνες της ζωής του, με άλλους ανθρώπους και άλλα ζώα, να αποκτά εμπειρίες μέσα από διαφορετικά ερεθίσματα, ήχους και ποικίλα περιβάλλοντα. Η ένταξη του σε πάρκα σκύλων θα ήταν ένα καλό ξεκίνημα. Η διαδικασία αυτή συνιστάται σε όλες τις φυλές σκύλων και όχι μόνο συγκεκριμένα για αυτήν.
Μέσα από την κοινωνικοποίηση κουταβιών οδηγούμαστε στο να αναθρέψουμε σωστά τον σκύλο μας, έχοντας έναν ισορροπημένο και συγκροτημένο τετράποδο φίλο, ο οποίος θα είναι εξωστρεφής και φιλικός μαζί μας αλλά και με τους άλλους.
Διατροφή:
Συνιστώμενη ποσότητα τροφής ημερησίως: 2 έως 3 φλιτζάνια άριστης ποιότητας ξηράς τροφής, η οποία θα πρέπει να μοιράζεται σε δυο γεύματα μέσα στην ημέρα.
Χαρακτηριστικά τριχώματος και περιποίησης:
Ένα κόλεϊ διαθέτει δύο τύπους τριχώματος ένα μακρύ παλτό (rough hair) και ένα κοντό και λείο (smooth hair). Το rough collie έχει πλούσιο πυκνό εξωτερικό τρίχωμα με ίσιες τρίχες, το οποίο είναι σκληρό στην αφή, ενώ το εσωτερικό του υπόστρωμα είναι γούνινο και τόσο πυκνό που δεν διακρίνεται εύκολα το δέρμα. Το smooth collie από την άλλη διαθέτει ένα κοντό και πυκνό εξωτερικό τρίχωμα, ενώ το εσωτερικό του υπόστρωμα είναι πυκνό. Και οι δυο ποικιλίες τριχώματος αποβάλουν μέτριες ποσότητες νεκρής τρίχας.
Το χρώμα των κόλεϊ ποικίλλει σε τέσσερα χρώματα στο χρώμα της άμμου, τρίχρωμο (μαύρο με λευκά σημάδια και μαύρες σκιάσεις), σε μπλε ασημί και σε λευκό (κυρίως με σημάδια).
Η περιποίηση του τριχώματος του εξαρτάται από την περίπτωση ποικιλίας στην οποία ανήκει. Γενικά είναι ένας καθαρός σκύλος, οποίος δεν συνηθίζει να μυρίζει άσχημα. Το rough collie χρειάζεται λεπτομερές χτένισμα δυο φορές την εβδομάδα για να διατηρήσει την μορφή της ‘Λάση’, ενώ στο smooth collie το χτένισμα μπορεί να γίνεται και μια φορά την εβδομάδα.
Το λούσιμο πρέπει να γίνεται περίπου κάθε 6 με 8 εβδομάδες. Ωστόσο, πολλοί ιδιοκτήτες προτιμούν να απευθύνονται σε groomers για την περιποίηση των τετράποδων φίλων τους, κυρίως όσοι έχουν ένα rough collie, δεδομένου ότι η περιποίηση του είναι αρκετά δύσκολη.
Βουρτσίστε τα δόντια του δύο με τρεις φορές την εβδομάδα για να αποβάλλονται τα βακτήρια και να διατηρείται η στοματική του υγιεινή.
Τα νύχια του πρέπει να λιμάρονται συχνά, εάν το σκυλί δεν το κάνει από μόνο του και να τα κόβετε όταν αντιλαμβάνεστε ότι είναι πολύ μακριά. Έτσι θα τον κρατήσετε ασφαλή από χτυπήματα και γρατζουνιές.
Τα αυτιά τους πρέπει να ελέγχονται για βρωμιά, ερυθρότητα, κακοσμία, οι οποίες προκαλούν διάφορες μολύνσεις. Συνίσταται να τα καθαρίζετε μία φορά την εβδομάδα.